Kışın Bu Sebzeleri Yiyin, Hastalıklardan Korunun
İnsan vücudunun direncinin yarı yarıya düştüğü kış aylarında yardımımıza kış sebzeleri yetişiyor. Kış sebzelerinde bol miktarda bulunan antioksidanlar, kış hastalıklarına karşı tam bir koruma kalkanı oluşturuyor. Ayrıca uzmanlar kış sebzelerinin kanser ve kalp-damar hastalıkları riskini yüzde 60 azalttığını söylüyor.
Kış aylarının soğuk yüzünü hissettirmesiyle beraber, insan vücudunun direnci yarı yarıya düşüyor. Bu sebeple, kış aylarında hastalıklar gardı düşmüş insanlara daha kolay bulaşabiliyor. Bu dönemlerde ise enerjisi ve vitamin değeri yüksek kış sebzeleri imdada yetişiyor.
Kış sebzelerinde bol miktarda bulunan antioksidanlar, kış hastalıklarına karşı tam bir koruma kalkanı. Ayrıca bu şifalı sebzeler, içerdikleri posa ile bağırsak faaliyetlerine yardımcı olurken, kabızlığı da engelliyor. Diyet yapan veya sadece sağlıklı beslenmek isteyenler için bu leziz kış sebzeleri, uzun süre tok tutucu özellikleriyle her daim formda kalmamızı sağlıyor.
Bağışıklık sistemimizde önemli bir şekilde koruyucu etkisi olan C vitamini, vücutta depolanmadığı için her öğün alınması gerekiyor. Özellikle sigara tiryakilerinin daha fazla C vitamini almaya dikkat etmeleri lazım. Kış aylarında çok tüketilen turunçgiller familyası ise, C vitamini açığını kolayca kapatıyor ve enerjik olmamızı sağlıyor. Çünkü vücutta C vitamini eksikliğinde halsizlik, çabuk yorulma ve hastalıklara yakalanma riski artıyor.
Beslenme ve diyet uzmanlarının önemle vurguladığı bir diğer konu ise, kış sebzelerinin kansere karşı koruyucu özellikleri… Lahana, karnabahar, ıspanak, marul, pazı, roka, pırasa, soğan, sarımsak gibi kış sebzelerinin kanser ve kalp-damar hastalıkları riskini yüzde 60 azalttığı söylenirken, sarımsak, soğan, turp ve şalgam gibi sebzelerdeki kükürtlü bileşiklerin ise kan yağlarının (kolesterol) ve yüksek tansiyonun düşmesinde etkili olduğu ısrarla vurgulanıyor.
Brokolinin yüzde 56, Brüksel lahanasının yüzde 29, lahananın yüzde 70, karnabaharın yüzde 70 oranında kanser ve kalp-damar hastalığı riskini azaltması, içerdikleri glikosinolat maddesinde gizlenmiş ilahi şifayla doğru orantılı olarak açıklanıyor…
Hangi kış sebzesi hangi hastalığa iyi geliyor?
Brokoli: Mineral ve demir eksikliğini gideren brokoli, adeta bir vitamin deposu... A, E ve C vitaminleri bakımından zengin olduğu ve çok miktarda kalsiyum içerdiği için kemik erimesine karşı güçlü bir silah. Brokoli, özellikle Amerika ve Avrupa da en çok tüketilen sebzeler arasında yer alıyor… Demir, selenyum, bakır ve potasyum kaynağı olan bu bitki, içerdiği flavonoidler bakımından bağışıklık sistemimizi de güçlendiriyor.
Kuvvetli bir antibiyotik özelliğine de sahip olan brokoli, bu yönüyle prostat enfeksiyonuna karşı çok etkili…
Enginar: İçinde silymarin, fiber, magnezyum, folate bulunan bu sebze, üre ve kolesterolü düşürüyor. Ayrıca idrar söktürüyor, kalp hastalıklarını önlüyor, kum dökülmesinde yardımcı oluyor. Enginarın en önemli özelliklerinden biri de, tam bir gençlik iksiri olması… Kış aylarında bolca tüketilen enginar, kişinin genç ve dinç gözükmesini sağlıyor. Ayrıca, kan şekerini dengelemede, kandaki üre ve kolesterolün düşürülmesinde ve karaciğer detoksunda çok etkili yararları da olan bir sebze…
Maydanoz: C vitamini ve demir deposudur. Böbrekleri temizleyici, kan şekerini dengeleyici ve kansere karşı koruyucu etkiye sahiptir.
Kereviz: B vitamini, demir ve kireç açısından zengin bir sebze. Başlıca faydaları ise; unutkanlığı ve sinir yorgunluğunu giderir, idrar söker, böbrek taş ve kumlarının düşürülmesine yardım eder, kan ve süt yapar, karaciğeri temizler. Şeker, yüksek tansiyon ve romatizmada da faydalıdır. Antioksidan ve sindirim sistemini rahatlatıcı etkiye sahiptir. Kerevize özel kokusunu veren fitalid adlı maddenin kandaki stres hormonunu azalttığı, bu yolla damarların gevşemesini ve tansiyonun düşmesini sağladığı, ayrıca kolesterolü de düşürdüğü belirtiliyor.
Lahana: Çok sevilen bir kış sebzesi olan lahana, B, C ve E vitaminleri ile potasyum, kalsiyum, kükürt, demir, bakır ve magnezyum gibi mineraller açısından zengin bir besindir. Kanser hücrelerinin çoğalmasını engelleyen kimyasal bir madde içerir. Beyaz, kırmızı ve karalâhana gibi türleri vardır. Her bir çeşidi farklı şifalar içeren bu bitkinin başlıca faydaları ise şöyle: Vücut direncini arttırır. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Mikrop öldürücüdür. Başta meme, rahim ve bağırsak kanseri olmak üzere, kansere karşı çok iyi bir koruyucudur. Kansızlık çekenlere ve astımlılara faydalıdır. Öksürüğü keser, balgamı azaltır. Cinsel gücü ve isteği arttırır. İştah açıcıdır. İdrar söktürür ve kabızlığı giderir. Romatizma ve siyatik şikâyetlerini azaltır. Çiğ lahana ve lahana suyu başta mide ve bağırsak ülseri olmak üzere ülsere karşı koruyucu ve iyileştirmeye yardımcıdır. Kandaki şeker oranını azaltır. Ses kısıklığını ve göğüs ucundaki çatlakları giderir. Sarılık ve safra kesesi hastalıklarında faydalıdır.
Karnabahar: Karnabahar hem enfeksiyonlara karşı etkin bir bitki, hem de anti bakteriyel özellikte birçok aktif madde içeren şifalı bir sebzedir. Özellikle kronikleşmiş idrar yolları enfeksiyonlarında bilinen en etkili sebzedir. İçerdiği bol miktarda fosfor, özellikle osteoporozu önleyici ve kemik oluşumunu destekleyici etkiye sahiptir. Vitamin ve mineraller bakımından zengin bir besin olan karnabahar, A, C, B1 ve B2 vitaminleri ile kalsiyum, potasyum, fosfor, fosfat ve demir minerallerini içerir.
Pırasa: Potasyum, kalsiyum, demir ve fosfor bakımından oldukça zengindir. K, E, C, B1, B2 ve A vitamini içeriği yüksektir. Pırasa böbrek taşlarının oluşumunu engelleyici etkin maddelere sahiptir. İçerdiği posa sayesinde kabızlıkta tercih edilen sebzeler arasındadır. Bunun yanında pırasanın anne sütünü arttırıcı etkisi uzmanlar tarafından onaylanmıştır.
Ispanak: Başta demir olmak üzere çeşitli mineral tuzları ile A ve C vitaminleri açısından zengin olan ıspanak çok değerli bir besindir. Mide, karaciğer ve pankreas salgılarını uyarır. Ispanakta, demir dışında magnezyum, fosfor, iyot ve vücudun dengesini koruyan mineraller bulunur. Ispanak bu özelliklerinin yanında; Hamilelere ve doğacak çocuğa güç verir. Sinirleri yatıştırır ve sakinlik verir. Sindirimi kolaylaştırır. İdrar söktürücüdür. Hemoroite (Basur) iyi gelir. Yara ve yanıkların iyileşmelerini hızlandırır. Kemikleri ve dişleri güçlendirir. Diş çürümelerini önler. Kolesterolü düşürür. Şeker hastalarına yararlıdır.
Havuç: Kış aylarının özellikle salatalarda bolca kullanılan bitkisi olan havuç, bağırsakları çalıştırarak sindirime yardımcı olur. İdrar ve gaz söktürücüdür. Kabızlığı giderir, ishali keser. Bağırsak iltihaplarını ve böbrek ağrılarını giderir. Bağırsak kurtlarını düşürmeye yardımcı olur. Vücuda, kalbe ve gözlere kuvvet verir. Bitkinliğe ve kansızlığa iyi gelir. Astım, bronşit gibi solunum yolu hastalıklarına ve öksürüğe karşı faydalıdır. Kansere karşı koruyucudur. Kandaki kolesterol oranını düşüren Havuç, kalp hastalıkları ve damar sertliğine faydalıdır. Kalp krizi ve felç riskini azaltır. Vücuttaki zararlı maddeleri uzaklaştırmaya yardımcı olarak kanı temizler. Cilde tazelik ve canlılık verir. Cilt hastalıklarına karşı yararlıdır. Romatizma ve gut hastalığına iyi gelir. Diş etlerini güçlendirir. A vitamininin ön maddesi olan karotenleri bolca içeren bu özel sebzenin vücuda faydalı olabilmesi için, havuçlu salataların mutlaka yağıyla yenmesi gerekir.